Zorgverzekeraars moeten stoppen met tweelingpolissen
De oproep van minister Kuipers aan de zorgverzekeraars om hun polisaanbod ‘tegen het licht te houden’ is aan dovemansoren gericht. Zorgverzekeraars zijn niet van plan om te stoppen met het aanbieden van zogenoemde tweelingpolissen. Deze sublabels worden door zorgverzekeraars gebruikt om gezonde klanten te trekken. Het weerstaan van de verleidingen van de markt vraagt om een moreel kompas. Toch lijken bijna alle zorgverzekeraars vooral op een commercieel kompas te varen.
In de laatste weken van het jaar kunnen mensen naar een andere zorgverzekeraar overstappen. Vergelijkingssites spelen een steeds belangrijkere rol in deze periode en zijn inmiddels verantwoordelijk voor zo’n beetje de helft van alle overstappers. De macht van deze vergelijkers is inmiddels zo groot, dat wie bovenaan staat met de gehele winst naar huis gaat. De premie is daarbij verreweg de belangrijkste factor voor de positie op deze sites ranglijst. Om die reden hebben zorgverzekeraars zogenoemde tweelingpolissen op de markt gebracht.
Een tweelingpolis biedt nagenoeg dezelfde zorg, maar is op jaarbasis honderden euro’s goedkoper dan de gewone polis. De premie van die tweelingpolis is zo laag, dat je die niet aan al je verzekerden zou kunnen vragen zonder failliet te gaan. Met deze polissen jagen zorgverzekeraars op jonge en gezonde verzekerden. Alleen deze doelgroep kun je een dergelijke lage premie bieden, omdat in ons huidige stelsel op deze doelgroep winst behaald kan worden. Dat is de reden waarom er steeds meer van dergelijke tweelingpolissen komen.
Marktgedrag ondermijnt solidariteit
Een groot probleem van dit marktgedrag is dat de zorgkosten door deze polissen niet lager worden. Als gezonde en jonge mensen minder premie betalen, moeten minder gezonde, vaak oudere verzekerden meer opbrengen. Dit marktgedrag ondermijnt daarmee de solidariteit en is de bijl aan de wortel van ons zorgstelsel. Het selecteren van verzekerden op basis van gezondheid of leeftijd, risicoselectie, is voor zorgverzekeraars bij wet verboden, net als het vragen van verschillende premies voor (nagenoeg) dezelfde polissen. De tweelingpolissen zijn een slinkse manier om deze verboden te omzeilen. Het is discutabel of tweelingpolissen juridisch gezien toegestaan zijn. Zeker is dat ze moreel verwerpelijk zijn.
Zorgverzekeraars zouden moeten stoppen met het jagen op gezonde, winstgevende verzekerden en moeten zich sterk maken voor alle verzekerden. Dat is in het belang van de verzekerde en van de zorg. Zorgverzekeraars moeten zich niet verschuilen achter het vereveningssysteem of achter concurrentieoverwegingen. Het commercieel gewin gaat ten koste van minder gezonde (eigen) verzekerden. Dat vraagt om een moreel kompas.
Aad de Groot is directeur, bestuursvoorzitter en topman bij DSW Zorgverzekeraar